ul. J. Poniatowskiego 55
Życie wśród ludzi wymaga liczenia się z ich potrzebami i interesami, ale nie oznacza rezygnacji z własnych praw i potrzeb. Każdy człowiek ma swój wewnętrzny świat obejmujący myśli, czyny, potrzeby i tajemnice. Każdy z nas ma prawo do bycia sobą i układania swoich spraw zgodnie z własną wolą i interesami. Są to jedne z najważniejszych, indywidualnych praw człowieka, gwarantujące mu szacunek do samego siebie.
W życiu jednak bywa różnie: gdy zbyt często ulegamy - tracimy szacunek do siebie samego, będąc zbyt agresywnym wobec innych - im okazujemy brak szacunku. I w jednym i drugim przypadku jesteśmy niezadowoleni z siebie. Co robić by nie czuć się wykorzystywanym, lekceważonym lub krzywdzonym? Jak postępować, by inni nie czuli się obrażani, zdominowani czy manipulowani przez nas? Dobrym, akceptowalnym zachowaniem jest umiejętność bycia ASERTYWNYM.
ASERTYWNOŚĆ - Co to takiego?
Zachowanie asertywne to spokojne, bezpośrednie i stanowcze wyrażanie swoich myśli, poglądów i pragnień wobec innych osób, uznając ich prawo do czynienia tego samego. Asertywność oznacza również umiejętność mówienia nie bez lęku i poczucia winy.
Asertywność nie jest wrodzona, trzeba się jej nauczyć. W sytuacjach życia społecznego umiejętności asertywne ułatwiają wyrażać prośby, potrzeby, przyjmować krytykę innych, odmawiać, bronić własnych opinii i przekonań. W sytuacjach konfliktowych umiejętności te pozwalają osiągnąć kompromis bez poświęcenia własnej godności i rezygnacji z uznawanych wartości.
Najczęstszym powodem, dla którego robimy coś, na co nie mamy ochoty jest nieumiejętność odmawiania. Czasami nie odmawiamy, bo nie chcemy narazić się na gniew bądź utratę czyjejś sympatii. Aby się tego ustrzec odmowa musi być grzeczna, ale stanowcza i uzasadniona, np:
Nie, nie pójdę dziś z tobą do kina, zaplanowałam dzisiejszy wieczór inaczej, ale z przyjemnością możemy iść w innym terminie.Nie, nie pożyczę ci tej książki, ponieważ nie zwróciłaś mi jeszcze dwóch poprzednich.
Asertywna odmowa nie zawiera pretensji ani usprawiedliwień.
Jeśli chcesz się zachowywać asertywnie, stosuj następujące zasady:
używaj otwarcie słów: tak i nie.
nie przepraszaj, jeżeli nie zawiniłeś.
mówiąc „nie”, nie czuj się winnym.
zwalcz w sobie pragnienie przypodobania się..
nie napadaj na rozmówcę.
mów jasno i wprost o co ci chodzi.
pytaj otwarcie, gdy czegoś nie rozumiesz.
nie wstydź się siebie, nawet jeśli popełniasz błędy. Masz prawo do błędów i obowiązek wzięcia odpowiedzialności za nie.
jeśli krytykujesz, to nie krytykuj osoby, ale jej postępowanie.
przyznaj innym prawo do asertywnego zachowania.
Gdy jesteś atakowany, broń się. Nie pozwalaj na atakowanie twojej godności osobistej. Użyj np. takich stwierdzeń:
nie podoba mi się sposób w jaki do mnie mówisz,
nie chcę być tak traktowany,
nie chcę żebyś zwracał się do mnie w ten sposób.
Ucząc się asertywności pamiętaj, że ważne są słowa i forma wypowiedzi:
wiedz, co chcesz powiedzieć.
powiedz to wprost, konkretnie i natychmiast.
upewnij się czy to, co chcesz powiedzieć, jest adekwatne do sytuacji.
broń własnych praw: zwróć uwagę, odmów, wyraź własne zdanie.
wyraź swoje pozytywne uczucia: troskę, uznanie, przywiązanie...
opracowała Aldona Paterek